Όταν ακούμε τη λέξη «τζόκερ», το μυαλό χωρίζεται σε τρεις κατευθύνσεις, διαλέγοντας εκείνη που ταιριάζει περισσότερο στα βιώματα του. Ένας ψυχικά διαταραγμένος αντιήρωας, ένα χαρτί της τράπουλας κι ένα τυχερό παιχνίδι, μοιράζονται όλα το ίδιο όνομα. Μα τι σχέση μπορεί να έχουν στ’ αλήθεια; Ας τα συνδέσουμε λοιπόν.
Η φιγούρα του αντιήρωα αποτελεί μια μίξη κλόουν και γελωτοποιού που αντί να προσαρμόζεται στις διαθέσεις του εκάστοτε αφέντη του, γίνεται ο ίδιος θύτης, απολαμβάνοντας το χάος που δημιουργεί. Κατά βάθος, προσωποποιεί την ασυνείδητη επιθυμία κάθε καταπιεσμένου ανθρώπου να επιβληθεί στους εξουσιαστές του. Μόνο που η μεγάλη οθόνη, ως συνήθως, δραματοποιεί, μεγεθύνει έως και διαστρεβλώνει τις διαστάσεις της επιθυμίας αυτής.
Ο μπαλαντέρ, το πολυπόθητο χαρτί της τράπουλας, απεικονίζει μεν τον Τζόκερ ως γελωτοποιό, δίνοντας του όμως μια διαφορετική δημοφιλία. Η εκτίμηση του είναι σαφώς μεγάλη στα μάτια και τα χέρια των εκάστοτε χαρτοπαικτών, που πολλές φορές και αναλόγως το παιχνίδι, κρέμονται από μια κίνηση που θα τους χαρίσει τη νίκη με το επιθυμητό αυτό χαρτί. Από εξουσιαζόμενος, ο Τζόκερ γίνεται ξανά εξουσιαστής, με ένα διπλωματικό, θα λέγαμε, τρόπο αυτή τη φορά.
Από την άλλη πλευρά, το ομώνυμο τυχερό παιχνίδι μετατρέπει τον Τζόκερ από φιγούρα σε έννοια. Σαφώς πιο επιθυμητό και δημοφιλές από τα τρία, το ουδέτερου γένους πλέον Τζόκερ, γίνεται σκοπός έως και άπιαστο όνειρο πολλών ανθρώπων που επιθυμούν να συμπληρώσουν το τυχερό δελτίο. Η δύναμη της εξουσίας του μέσω της «θεάς» τύχης είναι επίσης η μεγαλύτερη.
Θέτοντας σε μια σειρά τις τρεις σημασίες του ονόματος Τζόκερ, βλέπουμε μια αυξανόμενη πορεία ως προς την επιρροή που αυτές ασκούν στον άνθρωπο. Κοινό σημείο σε όλες, οι έννοιες της επιβολής, της εξουσίας, της επιθυμίας και της έμμεσης βίας. Το χάος και η τύχη γίνονται φορείς και ηθικοί αυτουργοί των παραπάνω εννοιών, δίνοντας τελικά στη λέξη «τζόκερ» μια χροιά εξαρτημένης επιθυμίας και φοβικής διασκέδασης.
Είτε θα ήθελες να μπεις στη θέση του Τζόκερ και να φέρεις τα πάνω κάτω, χωρίς να ενδιαφέρεσαι για τις συνέπειες, είτε είσαι λάτρης του τζόγου και επιθυμείς να αλλάξει ριζικά η ζωή σου, η παγίδα είναι η ίδια. Περιμένεις από κάτι εξωτερικό να πάρει τα ηνία της ζωής σου στα χέρια του. Κανείς δεν μπορεί να υποσχεθεί ότι θα μείνει πλήρως νηφάλιος σε περίπτωση που γίνει πλούσιος εν μία νυκτί, είτε τζογάροντας, είτε κερδίζοντας το Τζόκερ. Η πιθανότερη εκδοχή είναι να μην έχει ιδέα πώς να χρησιμοποιήσει τα χρήματα που του δόθηκαν χωρίς κόπο, σαν κληρονομιά σε αχάριστο κληρονόμο.
Όσο χαοτικά και βίαια, λοιπόν, φέρεται ο Τζόκερ ως χαρακτήρας στα θύματα του, άλλο τόσο βίαιη και χαοτική είναι η αλλαγή που φέρνουν οι άλλοι δύο Τζόκερ στη ζωή των «τυχερών». Κανείς δεν κέρδισε πραγματικά ρισκάροντας την ψυχική και πνευματική του υγεία στο βωμό του χρήματος. Αντιθέτως, η σημαντικότερη εξουσία στη ζωή του ανθρώπου είναι η αυτοκυριαρχία της αυτογνωσίας έναντι των παθών του. Αυτό είναι που μετατρέπει τον αντιήρωα σε ήρωα και τον τυχερό σε ηθικά κερδισμένο.
